Chó thè lưỡi và thở gấp có thể chỉ là cách chúng điều hòa thân nhiệt, nhưng đôi khi cũng là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Vậy làm sao để phân biệt giữa biểu hiện bình thường và dấu hiệu nguy hiểm? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để bảo vệ thú cưng đúng cách.
Tại sao chó thè lưỡi?
Hội chứng lưỡi treo
Một số giống chó nhỏ hoặc có khuôn mặt ngắn như Pug hay Bulldog có thể mắc tình trạng gọi là hội chứng lưỡi treo. Đây là hiện tượng lưỡi của chó thường xuyên thè ra ngoài do kích thước lưỡi lớn so với miệng, hoặc do cấu trúc răng và hàm lệch.
Dù trông có phần khác biệt, tình trạng này thường không gây hại và không ảnh hưởng đến sức khỏe. Trái lại, nó có thể tạo nên nét dễ thương riêng biệt cho những chú chó sở hữu “chiếc lưỡi đặc biệt” này.
Thư giãn
Chó thường thè lưỡi khi cảm thấy thoải mái, thư giãn hoặc hạnh phúc. Hành động này có thể xuất hiện sau khi ngủ dậy, ăn món yêu thích hoặc chơi đùa vui vẻ. Đó là cách tự nhiên để chó thể hiện cảm giác hài lòng – như một “nụ cười” đặc trưng của loài vật này.
Để hạ nhiệt
Khác với con người, chó không thể làm mát cơ thể bằng cách đổ mồ hôi qua da. Thay vào đó, chúng điều hòa thân nhiệt chủ yếu bằng cách thở hổn hển và thè lưỡi. Hơi ẩm bay hơi từ bề mặt lưỡi giúp giải nhiệt hiệu quả. Hành động này đặc biệt phổ biến sau khi vận động mạnh hoặc trong thời tiết nóng bức.
Khi thấy chó thè lưỡi và thở gấp kéo dài, hãy đảm bảo chúng được uống đủ nước và nghỉ ngơi ở nơi mát mẻ.
Có thể do tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ ở chó, bao gồm hiện tượng thè lưỡi do khô miệng, chảy nước dãi nhiều hoặc phản ứng thần kinh. Nếu tình trạng này xuất hiện sau khi chó bắt đầu dùng thuốc, bạn nên trao đổi với bác sĩ thú y để được tư vấn và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Nguyên nhân khác
Bên cạnh các lý do phổ biến như điều hòa thân nhiệt hay thư giãn, việc chó thường xuyên thè lưỡi đôi khi còn xuất phát từ những nguyên nhân ít gặp hơn:
- Vấn đề răng miệng: Chó bị đau răng, sâu răng hoặc mất răng có thể gặp khó khăn trong việc giữ lưỡi bên trong miệng. Dấu hiệu kèm theo có thể là hôi miệng hoặc chán ăn.
- Chấn thương vùng miệng: Tổn thương ở hàm, lưỡi hoặc dây thần kinh vùng miệng có thể khiến chó thè lưỡi một cách bất thường do sưng tấy hoặc suy giảm kiểm soát cơ.
- Rối loạn thần kinh: Một số vấn đề về hệ thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát vận động của lưỡi, dẫn đến tình trạng thè lưỡi kéo dài.
Chó thè lưỡi kèm thở gấp: Nguyên nhân là gì?
Sốc nhiệt
Vào những ngày hè oi bức, hành động thở gấp và thè lưỡi ở chó thường là biểu hiện của tình trạng sốc nhiệt. Khi vận động ngoài trời trong điều kiện nhiệt độ cao (38–40°C), chó dễ bị mất nước và quá tải nhiệt, đặc biệt là các giống chó ngoại như Pug, Bulldog hay Boston vốn chưa thích nghi tốt với khí hậu nóng ẩm của Việt Nam.
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất và nếu được xử lý kịp thời, sức khỏe của chó có thể hồi phục nhanh chóng.
Có thể do bệnh lý
Khi chó thở gấp kèm theo biểu hiện như khò khè, ho hoặc phát ra tiếng bất thường, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp như viêm phế quản, viêm thanh quản hoặc viêm phổi. Trong trường hợp này, nên đưa chó đến bác sĩ thú y càng sớm càng tốt để được kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh để tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Do co giật sau khi sinh sản
Sau khi sinh, chó mẹ có thể xuất hiện tình trạng thở gấp, thè lưỡi – dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mệt mỏi, thiếu oxy và có nguy cơ kiệt sức. Đây là phản ứng sinh lý thường gặp do mất sức trong quá trình vượt cạn, đặc biệt nếu chó không được chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ trong thai kỳ.
Để hạn chế nguy cơ co giật và suy nhược sau sinh, người nuôi cần theo dõi sát tình trạng sức khỏe, đồng thời bổ sung dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là canxi và protein, qua chế độ ăn phù hợp.
Do sặc thức ăn
Chó thường ăn rất nhanh và háo hức, đặc biệt vào giờ ăn. Thói quen ăn uống vội vàng dễ khiến chúng bị sặc, nghẹn, dẫn đến phản ứng thở gấp và thè lưỡi để lấy lại hơi thở.
Tình trạng này có thể xảy ra nếu chó không nhai kỹ hoặc thức ăn quá khô, khó nuốt. Để hạn chế nguy cơ, người nuôi nên chọn loại thức ăn mềm, dễ tiêu và kiểm soát tốc độ ăn của chó.
Nên làm gì khi chó thở gấp và thè lưỡi?
Khi chó có biểu hiện thở gấp kèm theo việc thè lưỡi, chủ nuôi cần quan sát kỹ để xác định nguyên nhân và có biện pháp xử lý phù hợp.
- Trường hợp chó thở gấp do vận động quá sức: Nếu tình trạng này xảy ra sau khi chó vận động mạnh nhưng không kèm theo dấu hiệu bất thường nào khác, bạn chỉ cần đưa chó vào nơi râm mát, cho uống nước đầy đủ và dùng khăn ướt lau nhẹ cơ thể để giúp hạ nhiệt và phục hồi sức lực.
- Trường hợp chó thở gấp do bệnh lý: Khi chó thở gấp kéo dài hoặc xuất hiện đồng thời với các triệu chứng như ho, chảy nước mũi, khó thở, nướu và lưỡi đổi màu (trắng, tím hoặc xanh), đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến hô hấp hoặc tim mạch. Trong trường hợp này, cần đưa chó đến cơ sở thú y càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Hạn chế tình trạng chó thở gấp thè lưỡi
Để phòng ngừa tình trạng chó thở gấp, thè lưỡi – đặc biệt trong những ngày nắng nóng – người nuôi cần chú ý đến chế độ vận động, môi trường sống và sức khỏe tổng thể của thú cưng:
- Tránh vận động quá sức và cung cấp đủ nước: Trong thời tiết oi bức, hạn chế cho chó vận động mạnh ngoài trời. Luôn đảm bảo chó được uống đủ nước để hỗ trợ điều hòa thân nhiệt và ổn định nhịp thở.
- Giữ môi trường sống thoáng mát: Tạo không gian mát mẻ, thông thoáng giúp chó tránh được tình trạng sốc nhiệt. Bạn nên chọn thời điểm mát mẻ trong ngày, như sáng sớm hoặc chiều muộn, để chó vận động nhẹ nhàng ngoài trời.
- Khám thú y định kỳ: Đưa chó đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề hô hấp hoặc tim mạch – những nguyên nhân phổ biến gây thở gấp – để có hướng xử lý kịp thời.
Hiểu rõ nguyên nhân khiến chó thè lưỡi và thở gấp sẽ giúp bạn kịp thời nhận biết dấu hiệu bất thường và chăm sóc thú cưng tốt hơn. Đừng quên theo dõi sức khỏe định kỳ và tạo môi trường sống phù hợp để chó luôn khỏe mạnh và thoải mái.
