Chó hay cắn đồ lung tung là hành vi phổ biến, thường xuất phát từ bản năng, tâm lý lo âu hoặc nhu cầu giải tỏa năng lượng. Nếu không được hướng dẫn đúng cách, thói quen này có thể gây hư hại đồ đạc và ảnh hưởng đến đời sống chủ nuôi. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và cách dạy chó không cắn phá hiệu quả.
Vì sao chó hay cắn đồ lung tung?
Hành vi cắn phá đồ đạc ở chó có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, liên quan đến độ tuổi, tâm lý và sức khỏe:
- Giai đoạn mọc răng ở chó con: Trong độ tuổi từ 3–7 tháng, chó con thường cảm thấy ngứa và khó chịu khi răng mọc. Việc nhai gặm giúp giảm cảm giác này và hỗ trợ quá trình thay răng.
- Dư thừa năng lượng: Những giống chó năng động nếu không được vận động đủ sẽ tìm cách giải phóng năng lượng bằng cách gặm nhấm các vật dụng xung quanh.
- Cảm giác cô đơn hoặc thiếu quan tâm: Khi bị bỏ lại một mình quá lâu hoặc không được chơi cùng, chó dễ rơi vào trạng thái chán nản và tìm cách thu hút sự chú ý bằng cách cắn phá.
- Thiếu canxi: Một số chú chó có xu hướng gặm tường hoặc các vật cứng khi thiếu hụt khoáng chất, đặc biệt là canxi.
- Tâm lý bất an hoặc sợ hãi: Khi cảm thấy bị đe dọa hoặc lo lắng, chó có thể phản ứng bằng cách cắn phá đồ vật hoặc thậm chí trở nên hung hăng.
- Do đói: Chó có thể cắn nhầm các đồ vật có hình dạng hoặc mùi giống thức ăn, đặc biệt trong trường hợp đang ăn kiêng hoặc chưa được cho ăn đúng bữa.
Cách dạy chó không cắn đồ bậy
Chó cần đồ chơi riêng
Để hạn chế hành vi cắn phá đồ đạc, chó con cần được cung cấp đồ chơi riêng an toàn và phù hợp với giai đoạn phát triển răng. Nên chọn các loại đồ chơi làm từ cao su đặc, có thiết kế rỗng, độ bền cao và khả năng chống cắn rách. Tránh các món đồ có đầu nhọn hoặc dễ vỡ, vì chúng có thể gây tổn thương hoặc nguy cơ nuốt phải.
Mỗi ngày, hãy cho chó tiếp xúc với ít nhất hai món đồ mài răng như xương gặm, bóng nhựa, dây thừng… Đây đều là những sản phẩm được thiết kế dành riêng cho nhu cầu nhai và phát triển răng miệng của chó con.
Khi chó cắn đúng đồ chơi, hãy khen ngợi để củng cố hành vi tích cực. Đặt đồ chơi trong tầm với khi chó ở trong phòng, giúp nó dễ dàng tìm được vật thay thế phù hợp thay vì gặm đồ đạc xung quanh.
Hướng dẫn chó phân biệt đồ đạc
Chó thường cắn phá đồ vật vì không phân biệt được đâu là đồ chơi của mình và đâu là vật dụng trong nhà. Để khắc phục, bạn cần dạy chó nhận biết ranh giới này thông qua các tình huống cụ thể.
Hãy chuẩn bị một món đồ chơi của chó và một vật dụng trong nhà như giày, túi hoặc sách. Khi chó chơi đúng với đồ chơi của mình, hãy khen thưởng.
Nếu chúng cắn vào vật không được phép, lập tức ra lệnh “không”, thu lại món đồ và hướng sự chú ý của chó về món đồ chơi. Lặp lại nhiều lần, chó sẽ dần hiểu và hình thành thói quen chỉ chơi với đồ được phép.
Hoạt động thể chất thường xuyên cùng chó
Dắt chó ra ngoài vận động mỗi ngày là một cách hiệu quả để tiêu hao năng lượng dư thừa, một nguyên nhân phổ biến khiến chó cắn phá đồ đạc. Chỉ cho chó đi dạo quanh sân nhà là chưa đủ, bạn nên đưa chúng ra những môi trường mới để tăng cường kích thích về thể chất và tinh thần.
Khi đưa chó đến nơi công cộng hoặc khu vực lạ, cần đảm bảo kiểm soát tốt bằng vòng cổ, dây dắt và rọ mõm (nếu cần thiết). Điều này giúp hạn chế chó tiếp xúc và cắn vào những vật lạ, đồng thời tránh các tình huống gây nguy hiểm cho người khác hoặc chính bản thân chúng.
Chơi với chó mỗi ngày
Dành ít nhất 3 lần mỗi ngày, mỗi lần tối thiểu 5 phút để chơi cùng chó sẽ giúp tăng cường mối liên kết giữa bạn và thú cưng, đồng thời giảm cảm giác cô đơn và buồn chán cho chó..
Quan sát hành vi của chó thường xuyên để phát hiện nguyên nhân gây stress hoặc sự kích thích khiến chúng nhai đồ vật. Hãy cung cấp đa dạng đồ chơi phù hợp, đặc biệt là các loại đồ chơi có thể nhai được, và thay đổi định kỳ để duy trì sự hứng thú.
Bên cạnh đó, cần tạo khu vực hạn chế hoạt động để ngăn chó tiếp cận những vật dụng dễ bị phá hoại. Khuyến khích hoạt động thể chất bằng cách cho chơi đùa, chạy nhảy hoặc tương tác với các con chó khác nhằm giữ cho chúng luôn bận rộn và tiêu hao năng lượng đúng cách.
Cuối cùng, theo dõi tiến triển trong vài tuần. Nếu hành vi cắn phá vẫn tiếp diễn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để thiết lập chương trình huấn luyện chuyên sâu hơn.
Một số lưu ý khi dạy chó hay cắn đồ
Chó con cắn đồ là hành vi phổ biến trong quá trình phát triển, nhưng nếu không được hướng dẫn đúng cách, chúng có thể gây hư hỏng đồ đạc và thậm chí làm tổn thương con người khi chơi đùa. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để điều chỉnh hành vi này:
- Hướng dẫn kiểm soát lực cắn
Hãy dạy chó con điều tiết lực cắn ngay từ sớm. Khi chơi đùa, nếu chúng cắn bạn quá mạnh, hãy phản ứng bằng cách kêu lớn với tông giọng cao như thể bạn bị đau.
Hành động này giúp chó giật mình và nhận ra rằng chúng đã đi quá giới hạn. Nếu chó dừng lại hoặc liếm tay bạn, hãy khen ngợi ngay để củng cố hành vi tích cực.
- Tránh kích thích hành vi cắn
Không nên giật mạnh tay, chân hoặc phản ứng mạnh khi chó đang cắn gặm. Điều này có thể khiến chúng hiểu sai thành hành động khiêu khích và tiếp tục cắn mạnh hơn. Thay vào đó, hãy giữ yên tay hoặc chân để chó mất hứng thú và tự động dừng lại.
- Sử dụng dây xích trong nhà
Khi chó còn nhỏ và chưa được huấn luyện hoàn chỉnh, bạn nên để chó đeo dây xích ngay cả khi ở trong nhà. Việc này giúp bạn kiểm soát hành vi kịp thời, hạn chế tình trạng chó lén nhai phá đồ đạc và giảm đáng kể các rủi ro liên quan.
- Cho chó ở chuồng khi không có người trông
Khi bạn không thể giám sát, hãy để chó trong chuồng – một không gian riêng tư và an toàn cho chúng. Chuồng không phải là hình phạt mà là nơi giúp chó tránh xa các vật dụng dễ bị cắn phá, đồng thời hạn chế những hành vi không mong muốn.
Lưu ý: Đảm bảo chuồng thoáng mát, sạch sẽ, và chỉ sử dụng như nơi tạm thời, không phải nơi nhốt dài hạn.
Tips bảo vệ đồ đạc trong gia đình nuôi chó
Để giữ gìn không gian sống ngăn nắp và đồ đạc bền lâu khi nuôi chó trong nhà, bạn có thể áp dụng những mẹo đơn giản nhưng hiệu quả sau:
- Dùng giấy thiếc bạc để tạo rào cản: Đặt vài tấm giấy thiếc bạc lên bề mặt ghế, đệm hoặc khu vực cần bảo vệ. Âm thanh lạo xạo của giấy khiến chó e ngại và tránh xa.
- Giới hạn khu vực chơi đùa: Tránh chơi với chó ở gần nơi có bàn ghế, kệ sách, giày dép – những nơi dễ bị cắn phá. Thay vào đó, hãy tạo một khu vực chơi riêng với đồ chơi và thường xuyên tương tác tại đó để hình thành thói quen tích cực.
- Sử dụng bình xịt nước: Bạn có thể xịt nhẹ lên chó khi chúng leo lên sofa hoặc làm ướt bề mặt cần tránh để tạo cảm giác không thoải mái. Ngoài ra, bình xịt vị đắng như táo xanh có thể ngăn chó gặm cắn, nhưng nên cân nhắc nếu bạn cũng sử dụng các vật dụng đó.
- Cất gọn đồ vật quan trọng và nguy hiểm: Ví tiền, thiết bị điện tử, dao kéo hay các vật dụng nhỏ nên được để ngoài tầm với của chó để tránh rủi ro và thiệt hại không đáng có.
Việc chó cắn đồ không chỉ gây phiền toái mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng phương pháp huấn luyện phù hợp, bạn hoàn toàn có thể giúp thú cưng hình thành thói quen tốt, sống ngoan ngoãn và gắn bó hơn với gia đình.
