Khi chó bất ngờ tè dắt lúc mừng chủ hoặc quá phấn khích, đó không hẳn là dấu hiệu của bệnh mà thường liên quan đến phản xạ tiểu tiện không tự chủ. Hiện tượng này phổ biến ở chó con hoặc chó nhút nhát. Vậy nguyên nhân sâu xa là gì và cách xử lý ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Vì sao chó tiểu dắt khi mừng chủ hoặc quá phấn khích?
Hiện tượng chó tiểu dắt khi mừng chủ thường xảy ra do kết hợp giữa cảm xúc phấn khích và nhu cầu đi vệ sinh bị dồn nén. Nếu chó thường xuyên bị nhốt hoặc ở một mình trong thời gian dài, chúng có xu hướng nhịn tiểu. Khi chủ trở về, cảm giác vui mừng quá mức khiến cơ thể chó không kiểm soát được bàng quang, dẫn đến hành vi tiểu dắt. Đây là phản ứng tự nhiên chứ không phải hành vi cố ý.
Nguyên nhân khác khiến chó tiểu không tự chủ
Tình trạng đi tiểu không kiểm soát ở chó có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân liên quan đến sức khỏe nội tạng, thần kinh hoặc bất thường bẩm sinh. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Mất cân bằng hormone: Thường gặp ở chó cái đã triệt sản, do thiếu hụt estrogen ảnh hưởng đến kiểm soát cơ bàng quang.
- Cơ bàng quang yếu: Giảm khả năng co thắt và giữ nước tiểu, đặc biệt ở chó lớn tuổi.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Gây viêm và kích thích khiến chó tiểu nhiều lần và không kiểm soát.
- Sỏi tiết niệu: Làm tắc nghẽn hoặc kích ứng đường tiểu, dẫn đến rò rỉ nước tiểu.
- Chấn thương cột sống hoặc thoái hóa thần kinh: Gây mất khả năng truyền tín hiệu kiểm soát tiểu tiện.
- Thoát vị đĩa đệm: Đè lên dây thần kinh, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát bàng quang.
- Rối loạn tuyến tiền liệt: Ở chó đực, phì đại tuyến tiền liệt có thể gây áp lực lên bàng quang.
- Bệnh lý gây uống nhiều nước: Như tiểu đường, bệnh thận, hoặc cường tuyến thượng thận.
- Bất thường bẩm sinh: Như ống niệu đạo lệch vị trí hoặc lỗ tiểu ngoài không đúng chỗ.
- Rối loạn giải phẫu: Gây rò rỉ nước tiểu do cấu trúc niệu đạo không bình thường.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc lợi tiểu hoặc corticosteroid có thể gây mất kiểm soát tiểu tiện tạm thời.
Làm gì để hạn chế tình trạng chó tiểu không tự chủ?
Để giúp chó kiểm soát hành vi tiểu tiện khi quá kích động hoặc lo lắng, bạn có thể áp dụng các bước sau:
- Giữ thái độ bình tĩnh khi về nhà
Khi bạn vừa bước vào nhà, hãy chào chó bằng giọng nhẹ nhàng, tránh tông cao hoặc quá phấn khích – điều này dễ khiến chó phản ứng bằng cách tiểu vì quá vui mừng. - Dẫn chó đi vệ sinh ngay lập tức
Sau khi về đến nhà, thay vì vuốt ve hay nô đùa, hãy nhanh chóng dẫn chó ra khu vực đi vệ sinh đã được quy định. Việc này giúp hình thành thói quen kiểm soát hành vi và tăng khả năng tuân thủ. - Tạo phần thưởng khi chó đi vệ sinh đúng chỗ
Khi chó đã đi vệ sinh đúng nơi, bạn có thể thể hiện sự khen ngợi và tương tác vui vẻ như một phần thưởng. Điều này giúp củng cố hành vi đúng và giảm dần hiện tượng tiểu không tự chủ. - Hướng dẫn khách đến nhà giữ bình tĩnh
Khi có khách, hãy giải thích trước rằng chó của bạn đang trong quá trình tập kiểm soát cảm xúc. Đề nghị họ bước vào nhà một cách điềm tĩnh, tránh tiếp xúc trực tiếp hoặc vuốt ve ngay khi vừa gặp chó. - Thưởng khi chó giữ bình tĩnh
Hướng dẫn khách đưa bánh thưởng khi chó đã thư giãn, đồng thời tránh kích thích khi chó còn quá phấn khích. Nếu chó trở nên quá năng động, hãy lặp lại quá trình cho đến khi chó có thể giữ trạng thái bình tĩnh một cách ổn định. - Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y
Nếu tình trạng tiểu không kiểm soát xảy ra thường xuyên, hãy đưa chó đến bác sĩ thú y để kiểm tra. Các vấn đề như nhiễm trùng bàng quang hoặc rối loạn chức năng tiết niệu có thể là nguyên nhân, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Chó tiểu dắt có phải són tiểu không?
Tiểu dắt ở chó không đồng nghĩa hoàn toàn với són tiểu, nhưng có thể là một biểu hiện liên quan. Són tiểu là tình trạng chó không kiểm soát được việc bài tiết nước tiểu, dẫn đến rỉ tiểu không tự chủ, dù đang ngủ, nghỉ ngơi hay vận động. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng đường tiết niệu, rối loạn thần kinh, suy thận hoặc tiểu đường.
Ngược lại, tiểu dắt thường thể hiện qua việc chó đi tiểu nhiều lần với lượng rất ít, có thể do nhiễm trùng, viêm bàng quang hoặc kích thích tiết niệu. Dù nguyên nhân là gì, cả hai hiện tượng đều cần được bác sĩ thú y thăm khám sớm để xác định chính xác tình trạng và có hướng điều trị phù hợp, tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe, vệ sinh và tâm lý của thú cưng.
Nguyên nhân chó bị són tiểu
Chó bị són tiểu có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố sinh lý thông thường lẫn các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
Nguyên nhân phổ thông
- Cơ vòng bàng quang suy yếu: Thường gặp ở chó lớn tuổi, béo phì hoặc có độ nhạy cảm thần kinh giảm, khiến khả năng kiểm soát bàng quang kém đi.
- Tuổi già: Chó cao tuổi có thể bị suy giảm nhận thức, dẫn đến mất kiểm soát việc tiểu tiện.
- Thay đổi nội tiết tố: Chủ yếu xảy ra ở chó cái sau khi sinh, ảnh hưởng đến chức năng kiểm soát bàng quang.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc bàng quang: Vi khuẩn xâm nhập gây viêm, kích thích bàng quang và dẫn đến són tiểu.
- Sỏi bàng quang hoặc sỏi thận: Sự cọ xát và kích ứng từ sỏi khiến chó đi tiểu không kiểm soát.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị có thể ảnh hưởng đến hệ tiết niệu.
- Uống quá nhiều nước: Có thể do các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh thận, bệnh Cushing hoặc nhiễm trùng tiết niệu.
Nguyên nhân bất thường
- Rối loạn thần kinh: Các tình trạng như đột quỵ, tổn thương não, khối u hoặc đứt dây thần kinh có thể làm mất tín hiệu điều khiển bàng quang.
- Vấn đề cột sống: Chấn thương, thoái hóa hoặc chèn ép dây thần kinh từ cột sống làm suy giảm chức năng kiểm soát tiểu tiện.
- Tâm lý căng thẳng: Lo âu hoặc sợ hãi cũng có thể khiến chó són tiểu tạm thời.
- Huấn luyện vệ sinh chưa đúng cách: Thiếu hướng dẫn rõ ràng khiến chó khó phân biệt thời điểm và vị trí đi vệ sinh.
- Dị tật bẩm sinh: Một số giống chó có xu hướng mắc các vấn đề về bàng quang do yếu tố di truyền.
- Bệnh mãn tính hoặc viêm kéo dài: Có thể ảnh hưởng đến hệ tiết niệu và chức năng bàng quang.
- Khối u bàng quang hoặc tuyến tiền liệt: Gây đau, chèn ép và ảnh hưởng đến quá trình tiểu tiện bình thường.
Một số dấu hiệu nhận biết chó són tiểu
- Đi tiểu không kiểm soát: Chó không ý thức được hành vi đi tiểu, thường xảy ra khi đang ngủ hoặc nghỉ ngơi.
- Lông ẩm ướt ở vùng bụng dưới và hai chân sau: Nước tiểu đọng lại khiến lông tại các khu vực này thường xuyên bị ướt.
- Vết ẩm xuất hiện bất thường trong nhà: Có thể quan sát thấy các vệt ẩm hoặc vết tiểu trên giường, đệm nằm hoặc sàn nhà.
- Biểu hiện của nhiễm trùng đường tiết niệu: Chó có thể kêu rên, liếm nhiều vùng kín hoặc có biểu hiện đau khi đi tiểu.
- Viêm da quanh bộ phận sinh dục: Khu vực tiếp xúc thường xuyên với nước tiểu có thể bị kích ứng, viêm đỏ hoặc nổi mẩn.
Cách trị són tiểu ở chó
Són tiểu ở chó là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở chó cái và chó lớn tuổi, do suy yếu cơ sàn chậu hoặc các bệnh lý tiềm ẩn. Để điều trị hiệu quả, cần xác định chính xác nguyên nhân thông qua thăm khám thú y.
- Điều trị bằng thuốc
Các loại thuốc như phenylpropanolamine, estrogen hoặc testosterone thường được chỉ định nhằm cải thiện chức năng cơ kiểm soát bàng quang. Việc sử dụng thuốc cần có chỉ định và theo dõi của bác sĩ thú y. - Thay đổi chế độ ăn uống
Một số trường hợp són tiểu liên quan đến sỏi tiết niệu hoặc mất cân bằng khoáng chất có thể được cải thiện bằng chế độ ăn giàu nước hoặc thực phẩm hỗ trợ hệ tiết niệu. - Hỗ trợ bằng sản phẩm chuyên dụng
Tã lót hoặc quần lót cho chó có thể giúp kiểm soát tình trạng són tiểu tạm thời, đặc biệt trong lúc đang điều trị. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp lâu dài. - Can thiệp phẫu thuật (nếu cần)
Phẫu thuật được cân nhắc khi các phương pháp khác không hiệu quả. Một số ca có thể được chỉ định tiêm botox hoặc phẫu thuật cố định bàng quang. - Chăm sóc và huấn luyện tại nhà
- Vệ sinh khu vực ở sạch sẽ.
- Dạy chó đi vệ sinh đúng chỗ và thưởng khi thực hiện đúng.
- Giữ tinh thần chó ổn định bằng cách hạn chế căng thẳng và tạo môi trường sống yên tĩnh.
- Phòng ngừa són tiểu
Khám sức khỏe định kỳ, duy trì chế độ ăn và luyện tập hợp lý, giảm căng thẳng và huấn luyện đúng cách là những biện pháp giúp hạn chế nguy cơ són tiểu ở chó.
Tiểu dắt do phấn khích là phản ứng tự nhiên ở nhiều chú chó, đặc biệt là chó con. Với sự kiên nhẫn, huấn luyện phù hợp và môi trường ổn định, tình trạng này hoàn toàn có thể cải thiện. Hãy thấu hiểu và đồng hành cùng thú cưng trên hành trình trưởng thành của chúng
